Vasiyetname
Ölüme bağlı tasarruf
Vasiyetname nedir. Vasiyetname türleri nelerdir. Miras bırakacak malı olan bir kişinin ölümünden sonra mal varlığının kanunda öngörülen kurallara göre paylaştırılmasını istememesi durumunda; ölümünden önce, mirasına uygulanacak paylaştırma kurallarını kendisinin belirlemesine ölüme bağlı tasarruf denilmektedir. Kısaca miras bırakanın ölümüne bağlı olarak verdiği emirlerine ölüme bağlı tasarruf denir. Medeni kanunda yer alan düzenlemelere göre ölüme bağlı tasarrufların belli şekillere göre yapılmasını kabul etmektedir. Aksi halde miras bırakanın arzuları yerine gelmemekte veya mirasçılar tarafından iptal edilebilmektedir. Miras bırakanın ölümüne bağlı tasarruflarını iki türde yapabilmektedir. Bunlar miras sözleşmesi ve vasiyetname olarak belirtilmektedir.
Miras bırakan, ölümüne bağlı tasarruflarını iki şekilde yapabilir. Bunlar miras sözleşmesi ve vasiyetnamedir.
Vasiyetname türleri
Vasiyetname Nedir, Medeni Kanuna göre on beş yaşını doldurmuş ve ayırt etme gücüne sahip bulunan tüm vatandaşlar vasiyetname düzenlettirebilmektedir. Düzenlenen vasiyetin geçerli olabilmesi ve mahkeme nezdinde hüküm olarak kabul edilebilmesi için medeni kanunun uygun gördüğü gibi yapılması gereklidir. Vasiyetnameler yazılış türü veya düzenleme şekline göre farklılık göstermektedir. Bunlar Resmi vasiyetname, el yazılı vasiyetname ve diğer hallerde sözlü vasiyetnamedir. Bu durumda üç türlü vasiyetname türü bulunmaktadır. İnceleyecek olursak;
Resmi Vasiyetname Nedir :
Resmi Vasiyetname bulunduğunuz yerde görev yapan Noter, adliyede Sulh Hukuk Mahkemesi Hakimi veya resmi memur huzurunda iki tanığın katılımıyla yapılan vasiyetnameye resmi vasiyetname denilmektedir. Resmi vasiyetnamenin okunarak, imzalanarak veya okunmadan imzalanmadan da düzenlenmesi mümkün olmaktadır. Okunarak ve imzalanarak düzenlenen vasiyetnamede, miras bırakan, istediklerini resmi memura bildirebilmektedir. Miras bırakının isteği üzerine memur vasiyetnameyi düzenler veya düzenlettirir, okuması için miras bırakana vermesi gereklidir.
Vasiyetname ise miras bırakan tarafından okunup imzalanmaktadır. Memur vasiyetnamenin hangi tarihte düzenlendiğini vasiyetnameye şerh ederek imzasını atmak zorundadır. Akabinde miras bırakan kişi vasiyetnameyi okuduğunu ve dilediği şekilde yazıldığını ve isteklerini içerdiğini iki şahit huzurunda ifade etmek zorundadır. Şahitler, miras bırakanın bu şekilde kendi önlerinde konuştuğunu ve miras bırakanı tasarruf edebilecek şekilde gördüklerini vasiyetnameye yazarlar veya yazdırarak altına imza atmak zorundadırlar. Şahitlerin vasiyetnamenin içeriğini bilmeleri şart değildir.
Vasiyetname Nedir, Vasiyetnameye Kimler şahit olarak katılabilir
Fiil ehliyeti olmayanlar, bir ceza mahkemesi hükmüyle kamu hizmetlerinden yasaklı olanlar, okur yazarlığı bulunmayanlar, miras bırakanın eşi, üst soy ve alt soy kan hısımları, kardeşleri ve bu kişilerin eşleri, resmi vasiyetnamenin düzenlenmesine memur veya şahit olarak katılamazlar. Şahit olarak katılma yasağı bulunan kişilerin vasiyetnamenin düzenlenmesine katılmış olması vasiyetnameyi iptal edebilecek hale getirebilmektedir. Ayrıca resmi vasiyetnamenin düzenlenmesine katılan memura, şahitlere, bunların üst soy ve alt soy kan hısımlarına, kardeşlerine ve bu kişilerin eşlerine o vasiyetname ile kazandırımda bulunamazlar. Kazandırmada bulunulmuşsa, vasiyetname katılma yasağı bulunan kişiler lehine yapılan kazanımlar iptal edilebilmektedir.
Vasiyetnamede Miras Bırakan Okuma Yazma Bilmiyorsa:
Okuma ve yazma bilmeyen bir miras bırakan, vasiyetnamesini okumadan ve imzalamada vasiyetname düzenlenmesi gerekir. Okuma yazma bilenler, okunarak ve imzalanarak veya okunmadan imzalanmadan vasiyetnamenin düzenlenmesini isteyebilmektedir. Okunarak ve imzalanarak düzenlenen vasiyetnameden farkı ise vasiyetname bu durumda şahitlere okunmaktadır. Bu aşamadan sonraki aşamada resmi okunarak ve imzalanarak düzenlenen vasiyetnamede olduğu gibi vasiyetçiler, vasiyetnamenin son arzularını içerdiğini memurun huzurunda iki şahit huzurunda beyan eder. Şahitler bu beyanın kendilerinin huzurunda yapıldığını ve miras bırakanı tasarrufa ehil bulduklarını vasiyetnameye yazarak altını imzalamak zorundadır.
El yazılı vasiyetname
Vasiyetname Nedir açıkladıktan sonra vasiyetnamenin resmi şekilde yapılmasının herhangi bir zorunluluğu bulunmamaktadır. Vasiyetnamesini düzenleten kişi medeni kanunun izin verdiği şekilde şartlarına uygun şekilde kendi el yazısıyla da vasiyetnamesini yazabilme yetkisine sahiptir. El yazısıyla yazılmış vasiyetnamenin yapıldığı yıl, ay ve gün gösterilerek yazının başından sonuna kadar miras bırakanın el yazısıyla yazılmış ve imzalanmış olması şarttır. Aksi durumda vasiyetname geçerli olmamaktadır.
Vasiyetnamenin geri alınması
Tek taraflı olarak ölüme bağlı tasarruf hakkı olan vasiyetini geri almak yaşam devam ettiği sürece her zaman mümkün olmaktadır. Miras bırakan, vasiyet için kanunda uygun görülen şekil şartlarından birisine uymak suretiyle yeni bir vasiyetini yapmak şartıyla bir önceki vasiyetinden geri dönebilmektedir. Bunun için yeni bir vasiyetname düzenlenmesi şart değildir. Miras bırakan elindeki vasiyetini yok etmek veya imha etmek şartıyla vasiyetini dönebilmektedir.
Vasiyetnamenin Açılması
Vasiyetname Nedir açıkladıktan sonra nasıl açıldığının da açıklanması gereklidir. Miras bırakan öldükten sonra ele geçen vasiyetinin geçerli olup olmadığına bakılmadan hemen Sulh Hakimine teslim edilmesi zorunludur. vasiyeti düzenleyen veya muhafaza eden görevli ya da miras bırakanın arzusu üzerine saklayan veya başka bir şekilde ele geçirilen veya ölenin eşyaları arasında bulan kimse ölümü öğrendiği anda teslim etmekle görevlidir. Teslim görevi yerine getirilmediği takdirde bu yüzden doğacak zararlardan sorumludur.
Sulh Hakimi, kendisine teslim edilen vasiyeti derhal incelemektedir. Gerekli koruma önlemlerini alır ve olanak varsa ilgilileri dinleyerek terekenin yasal mirasçılara geçici olarak teslimine ilişkin resmen yöneltilmesine karar verebilir. Mahkemeye teslim edilen vasiyetname hazır bulunan mirasçılara okunmaktadır. Böylece vasiyetname açılmış olur. İptal ve tenkis davası açma süreleri ve mirasın red süresi ise bu tarihten geçerli olmak üzere başlamaktadır.
