Türk Medeni Kanununda Boşanmaya ilişkin maddeler düzenlenmiş ve bu kanuna dayanılarak da mahkemelerce boşanma işlemleri yapılmaktadır. Boşanma yargılamaları sırasında mahkemelerce aynı zamanda Boşanma Davalarında Tazminat talepleri ile sıklıkla karşılaşılmaktadır. Boşanma Davasında Tazminat taleplerine ilişkin olarak Türk Medeni Kanununun ilgili maddeleri şu şekildedir.
“MADDE 174.- Mevcut veya beklenen menfaatleri boşanma yüzünden zedelenen kusursuz veya daha az kusurlu taraf, kusurlu taraftan uygun bir maddî tazminat isteyebilir.
Boşanmaya sebep olan olaylar yüzünden kişilik hakkı saldırıya uğrayan taraf, kusurlu olan diğer taraftan manevî tazminat olarak uygun miktarda bir para ödenmesini isteyebilir.”
Bu madde metnine göre eşlerden bir tarafın mevcut hali hazırda devam etmekte olan menfaatleri veya karşı taraftan yapılması gerekenlere ilişkin menfaatleri boşanma yüzünden zedelenen kusursuz veya daha az kusurlu taraf, kusurlu taraftan maddi tazminat talep edebileceği belirlenmiştir. Bir Örnek vermek gerekirse eşlerden birisinin, diğerinin davranışları sebebiyle maddi bir zararı olmuşsa boşanma davasında bu zararın giderilmesini talep edebilir. Bu husus maddi tazminat hukuku konusuna girmektedir. Yine madde metnine göre boşanmaya sebep olan olaylar nedeniyle kişilik hakkı saldırıya uğrayan taraf, kusurlu olan diğer taraftan manevi tazminat talep edebileceği belirlenmiştir. Bu durumda ise bir tarafın diğerlerinin eylemi nedeniyle manevi olarak zarar görmüşse bunun için manevi tazminat talebinde bulunabileceği belirlenmiştir. Kimin kimden ne türde ve ne sebeple tazminat talep edebileceğine ilişkin hukuki düzenlemeler açıklanmış bulunmaktadır. Boşanma Davasında Tazminat talebi bu madde metnine göre Maddi Tazminat ve Manevi Tazminat olmak üzere iki ana başlık içerisinde incelenmektedir.
Boşanma Davasında Maddi Tazminat
Boşanma Davasında Maddi Tazminat olarak; Tarafların evliliklerinin başlamasıyla birlikte taraflar arasında maddi ve manevi olarak ortak hayat süren eşler, boşanma sonucunda ekonomik ortaklıkları da sona ermektedir. Eşlerin bir kısım ekonomik çıkarları boşanma nihayetinde zarar görebilmektedir. Zarar sonucu maddi tazminata hükmedilebilmesi için kesin olmamakla birlikte şartlar şu şekilde belirlenebilir.
1-Evlilik mahkemenin kararı ile sonlandırılmış olmalıdır.
2-Dava dilekçesinde maddi tazminat talebinde bulunulmuş olması gereklidir.
3-Maddi tazminat istenilen tarafın boşanma davasında kusurluluğunun ispatlanabilir olması gereklidir.
4-Tazminat talebinde bulunan taraf boşanmaya sebep olan olaylarda kusursuzluğunu ispatlayabilmeli veya karşı tarafın kusuruna oranda daha az kusurlu olmalıdır.
5-Evlilik birliğinin sona ermesi, maddi tazminat talebinde bulunan tarafın mevcut veya muhtemel menfaatlerinde zarara neden olmuş olması gereklidir.
6-Karar verilen tazminat miktarı, aleyhine karar verilen tarafın ödeme gününe uygun olmalıdır.
7-Boşanma Davasında Maddi Tazminat talebine ilişkin olarak boşanma davası ile birlikte talep yapılabileceği gibi, boşanma davasının herhangi bir aşamasında da ileri sürülebilmektedir. Boşanma davasında karar verilmesinden itibaren 1 yıl içerisinde ayrıca bir dava açmak üzere de tazminat talebinde bulunulabilmektedir. 1 yıl içerisinde dava açılmazsa dava açma hakkı zaman aşımına uğramaktadır.
Boşanma Davasında Manevi Tazminat
Boşanma Davasında Manevi Tazminat olarak; Boşanma davasında sebep olarak gösterilen olaylar ve evliliğin boşanma ile sonuçlanması, kişilik haklarının zarar görmesi, kişinin duyduğu elem ve üzüntü ile toplumsal baskı gibi durumlar neticesinde insanların psikolojik çöküntü yaşamasına sebebiyet vermiş olabilmektedir. Bu durumda kişilik hakları zarar gören taraf, kendisine göre daha fazla kusurlu olan taraftan ödeme gücüne uygun olarak manevi tazminat talebinde bulunabilmesi Boşanma Davasında Manevi Tazminat Davasının konusudur. Mahkemece manevi tazminata karar verilebilmesi için kesin olmamakla birlikte şartlar şu şekildedir.
1-Boşanma davası verilmiş olması gereklidir.
2-Dava açılırken manevi tazminat talep edilmiş olması gereklidir.
3-Manevi tazminat ödemesi istenilen taraf, boşanmada kusurlu olarak bulunmalıdır.
4-Manevi tazminat talebinde bulunan taraf, boşanmaya sebebiyet veren olaylar açısından diğer tarafa oranda daha az kusurlu olduğunu ispatlamalıdır.
5-Manevi tazminat talebi bulunan tarafın boşanmaya sebep olan olaylar yüzünden kişilik haklarının zarar gördüğü ispatlanmalıdır.
6-Kişilik haklarındaki zarar ile boşanma arasında uygun illiyet bağı bulunması gereklidir.
7-Boşanma davasında manevi tazminat talebine ilişkin olarak boşanma davası ile birlikte talep yapılabileceği gibi, boşanma davasının herhangi bir aşamasında da ileri sürülebilmektedir. Boşanma davasında karar verilmesinden itibaren 1 yıl içerisinde ayrıca bir dava açmak üzere de tazminat talebinde bulunulabilmektedir. 1 yıl içerisinde dava açılmazsa dava açma hakkı zaman aşımına uğramaktadır.
Hiçbir ailenin boşanma davasında karşı karşıya gelmemesi ümidiyle…
