Hırsızlık Suçu Nedir. Hırsızlık bir kişinin, başka bir kişi veya kuruma ait olduğunu bildiği bir nesne, eşya veya değerli olan bir şeyin sahibinin rızası dışında gizli olarak alınmasıdır. Hırsızlık suçu eylem olarak herkesin bildiği bir davranış türüdür. Günümüzde 5237 sayılı Türk Ceza Kanununun 141 ve 142 maddelerinde Malvarlığına Karşı Suçlar başlığı altında düzenlenmiştir.
141 maddeye göre hırsızlık suçunu tanımlayacak olursak; Sahibinin rızası olmadan başkasına ait taşınır bir malı, kendisine veya başkasına bir yarar sağlamak amacıyla bulunduğu yerden alan kimsenin yaptığı eyleme verilen isimdir.
142 maddeye göre ise hırsızlık suçu biraz daha nitelikli olarak maddeler halinde düzenlenmiştir. Nitelikli hırsızlık başlığı altında hükmedilmiş olan hırsızlık suçu madde 141 e göre çok daha geniş ve kapsamlı şekilde düzenlenmiştir. 142 maddeye göre hırsızlık suçunun kamu kurum ve kuruluşlarında, ibadete ayrılmış yerlerde, kamu yararının hizmetine tahsis edilmiş eşyalar hakkında, halkın yararına sunulmuş eşyalar hakkında, afet veya felaket önleyici eşyalar hakkında, kullanımları gereği açıkta bulunan eşyalar hakkında hırsızlık suçunun işlenmiş olması halinde sanığa verilecek cezanın miktarı artacaktır.
Hırsızlık suçunun mal sahibinin malını koruyamayacak durumda olması veya ölmesinden faydalanılması, kişinin üzerinde bulunan eşyanın özel beceriyle çekip alınması, doğal afetler sonrasındaki kargaşadan faydalanılması, taklit anahtar ya da bir aletle kilidin açılması, bilişim sistemlerinin kullanılması, tanınmamak için tedbir alınması suretiyle veya yetkisi olmadığı halde resmi sıfat takınılmasıyla veya kilitlenmek suretiyle muhafaza altına alınmış eşya hakkında hırsızlık suçu işlendiği takdirde hırsızlık suçunun nitelikli halleri kapsamında suç işlenmiş sayılmaktadır.
Nitelikli Hırsızlık Suçunun Cezası
Nitelikli hırsızlık suçu Türk Ceza Kanunun 142 maddesinde düzenlenmiştir. Madde metninde belirtildiği üzere yukarıdaki anlatım kısmımızın son paragrafında hırsızlık suçunun 142 madde kapsamındaki nitelikli halleri anlatılmıştır. Hangi şartlarda nitelikli hırsızlık suçu olduğu belirtilmiştir. Nitelikli hırsızlık suçu kapsamına giren bir davranışın cezası ise 2 yıldan 5 yıla kadar hapis cezasını gerektirmektedir. Ayrıca hırsızlık suçunun mağdurunun özel halleri bulunmaktadır ki bu durumda bu kapsama giren bir hırsızlık davranışı sergilendiğinde verilecek muhtemel hapis cezası 3 yıl ile 7 yıl arasında değişmektedir.
Hırsızlık Suçunda İndirim
Hırsızlık Suçunda İndirim nasıl olmaktadır. Hırsızlık suçunun işleniş şekline göre bazı durumlarda hırsızlık suçunda indirim olmaktadır. Bu haller Türk Ceza Kanunun 144. Maddesinde düzenlenmiştir. 144 maddenin hükmüne göre; Paydaş veya elbirliği ile malik olunan mal üzerinde yani ortak olduğunuz bir arsa, ortak alınan bir arsa veya yine ortak olunan bir mal üzerinde işlenmesi halinde, bir hukuki ilişkiye dayanan alacağın tahsili amacıyla işlenmesi halinde zarar görenin şikayeti üzerine, hırsızlık suçunu işleyen hakkında 2 ay ile 1 yıl arasında hapis veya adli para cezasına karar verilmektedir. Eğer ki hırsızlık suçunun mağduru herhangi bir şekilde şikayetçi olmadığı takdirde hırsızlık suçundan işlem yapılmamaktadır. Hırsızlık suçunun mağduru daha önceden şikayetçi olmuş ise dilerse tekrardan vazgeçebilir, vazgeçmesi durumunda davanın düşürülmesine karar verilmektedir.
Suçun Gece Vakti İşlenmesi
Hırsızlıkta Suçun Gece Vakti İşlenmesi nitelikli bir eylem hali olarak kabul edilmektedir. Eğer ki hırsızlık suçu gece vakti işlenmişse, suçu işleyene mahkeme tarafından verilecek ceza 1/3 oranında artırılabilmektedir. 1/3 oranında şeklinde belirtilmiş olması 1/3 olarak da artırım sağlanabilir veya 2/3 oranında da artırım sağlanabilmektedir. Bu cezanın artırım sebebi hakimin dosyayı değerlendirmesi sonrası belirlenmektedir. Cezanın artırım oranı belirlenirken ise hırsızlık suçunu işleyenin eylemi ve davranışları değerlendirilmekte ve buna göre karar verilmektedir.
Pişmanlık İndirimi
Hırsızlık suçu işleyen kişiye pişmanlık indirimi kanunda etkin pişmanlık olarak uygulanmaktadır. Etkin pişmanlık hırsızlık suçu işleyen kişinin suçu işledikten sonra ve hakkında mahkeme dosyası açılmadan önce işlediği suçtan dolayı pişmanlık duyan ve mağdurun zararını tamamen gideren hırsızlık suçlusu hakkında indirim uygulanmaktadır. İndirim miktarı cezadan 1/3 oranında yapılmaktadır.
Nitelikli hırsızlıkta şikayet
Nitelikli hırsızlıkta şikayet varlığı veya yokluğu yargılamayı şöyle etkilemektedir. Hırsızlık suçu özelliği gereği savcılık tarafından kendiliğinden soruşturulan suçlardan bir tanesidir. Halk arasında bu durum kamu davası olarak da bilinmektedir. Hırsızlık suçunun nitelikli halleri şikayete bağlı değildir. Eğer ki kolluk veya savcılık tarafından bir hırsızlık olayı tespit edilmiş ise bu dosya kamu davasına dönmektedir. Müştekinin şikayetten vazgeçmesi veya vazgeçecek olması dava dosyasının düşmesini sağlamamaktadır. Ayrıca hırsızlık suçunda olayın tespitinde tedbir bakımından genelde tutuklamalar yapılmaktadır. Tutuklamada amaç cezalandırmak değil tedbiren yapılmaktadır. Dosyanın niteliğine göre mahkemeler tarafından suçluya verilen cezanın miktarı göz önüne alınarak hırsızlık suçu işleyenin hükmen tutuklu bırakılmasına da karar verilmektedir. Hırsızlık suçunda yetkili ve görevli mahkeme Asliye Ceza Mahkemesidir.
Hırsızlık Suçunun Kanuni Dayanağı
5237 sayılı Türk Ceza Kanun 141 ve 142 maddesinde düzenlenen hırsızlık suçu Malvarlığına Karşı Suçlar Kategorisinde düzenlenmekte olup, hırsızlık suçunun kanuni dayanağı aşağıdaki şekilde hükmedilmiştir.
“Madde 141- (1) Zilyedinin rızası olmadan başkasına ait taşınır bir malı, kendisine veya başkasına bir yarar sağlamak maksadıyla bulunduğu yerden alan kimseye bir yıldan üç yıla kadar hapis cezası verilir.
Nitelikli hırsızlık
Madde 142- (1) Hırsızlık suçunun;
- a) Kime ait olursa olsun kamu kurum ve kuruluşlarında veya ibadete ayrılmış yerlerde bulunan ya da kamu yararına veya hizmetine tahsis edilen eşya hakkında,
- c) Halkın yararlanmasına sunulmuş ulaşım aracı içinde veya bunların belli varış veya kalkış yerlerinde bulunan eşya hakkında,
- d) Bir afet veya genel bir felaketin meydana getirebileceği zararları önlemek veya hafifletmek maksadıyla hazırlanan eşya hakkında,
- e) Adet veya tahsis veya kullanımları gereği açıkta bırakılmış eşya hakkında İşlenmesi hâlinde, üç yıldan yedi yıla kadar hapis cezasına hükmolunur.
(2) Hırsızlık Suçunun;
- a) Kişinin malını koruyamayacak durumda olmasından veya ölmesinden yararlanarak,
- b) Elde veya üstte taşınan eşyayı çekip almak suretiyle ya da özel beceriyle,
- c) Doğal bir afetin veya sosyal olayların meydana getirdiği korku veya kargaşadan yararlanarak,
- d) Haksız yere elde bulundurulan veya taklit anahtarla ya da diğer bir aletle kilit açmak veya kilitlenmesini engellemek suretiyle,
- e) Bilişim sistemlerinin kullanılması suretiyle,
- f) Tanınmamak için tedbir alarak veya yetkisi olmadığı halde resmi sıfat takınarak,
- g) Büyük veya küçük baş hayvan hakkında,
- h) Herkesin girebileceği bir yerde bırakılmakla birlikte kilitlenmek suretiyle ya da bina veya eklentileri içinde muhafaza altına alınmış olan eşya hakkında, İşlenmesi hâlinde, beş yıldan on yıla kadar hapis cezasına hükmolunur.
Suçun, bu fıkranın (b) bendinde belirtilen surette, beden veya ruh bakımından kendisini savunamayacak durumda olan kimseye karşı işlenmesi halinde, verilecek ceza üçte biri oranına kadar artırılır.
(3) Suçun, sıvı veya gaz hâlindeki enerji hakkında ve bunların nakline, işlenmesine veya depolanmasına ait tesislerde işlenmesi halinde, beş yıldan oniki yıla kadar hapis cezasına hükmolunur. Bu fiilin bir örgütün faaliyeti çerçevesinde işlenmesi halinde, ceza yarı oranında artırılır ve onbin güne kadar adlî para cezasına hükmolunur.
(4) Hırsızlık suçunun işlenmesi amacıyla konut dokunulmazlığının ihlâli veya mala zarar verme suçunun işlenmesi halinde, bu suçlardan dolayı soruşturma ve kovuşturma yapılabilmesi için şikâyet aranmaz.
(5) Hırsızlık suçunun işlenmesi sonucunda haberleşme, enerji ya da demiryolu veya havayolu ulaşımı alanında kamu hizmetinin geçici de olsa aksaması hâlinde, yukarıdaki fıkralar hükümlerine göre verilecek ceza yarısından iki katına kadar artırılır. ” Şeklinde düzenleme altına alınmış olup, hırsızlık suçundan görülmekte olan davalar bu hükümlere göre cezalandırılmaktadır.
Sayfamızın alt kısmında bulunan yorum kısmından aklınıza takılan sorularınızı, karşılaşmış olduğunuz hukuki sorunlarınızı ücretsiz olarak sorabilir veya düşüncelerinizi bize aktarabilirsiniz.
